ડિફેન્સ એક્સપોર્ટ રેકોર્ડ: આખું વિશ્વ ભારતીય હથિયારોને પસંદ કરી રહ્યું છે... 2023માં રેકોર્ડબ્રેક નિકાસ
આ વર્ષે ભારતના ડિફેન્સ સેક્ટરે આ રેકોર્ડ તોડ્યો છે. ગત વર્ષની સરખામણીએ આ વર્ષે ડિફેન્સ એક્સપોર્ટ 3000 કરોડ રૂપિયાથી વધુ રહી છે. જેમાં મોટા હથિયારોથી લઈને નાના ઉપકરણોનો સમાવેશ થાય છે. આ ઉપરાંત ડિફેન્સ પ્રોડક્શનનો રેકોર્ડ પણ તૂટ્યો છે. આ વર્ષે 1 લાખ કરોડ રૂપિયાનું ડિફેન્સ પ્રોડક્શન થયું છે. આ બંને આંકડાએ રેકોર્ડ તોડ્યા છે.
Sweta Jain 
ભારતીય સંરક્ષણ મંત્રાલયે કહ્યું છે કે ગયા વર્ષની સરખામણીએ આ વર્ષે 3000 કરોડ રૂપિયાથી વધુની નિકાસ કરવામાં આવી છે. તેમજ દેશમાં એક લાખ કરોડ રૂપિયાનું ડિફેન્સ પ્રોડક્શન થયું છે. આ વર્ષે એલસીએ-તેજસ, લાઇટ કોમ્બેટ હેલિકોપ્ટર, એરક્રાફ્ટ કેરિયર્સ અને દુનિયાભરમાંથી અન્ય વસ્તુઓની માંગ કરવામાં આવી હતી.
ભારતીય સેનાને આધુનિક બનાવવાના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના આત્મનિર્ભર મિશન હેઠળ ભારતમાં જ મોટાભાગની વસ્તુઓ, હથિયારો, ઉપકરણો બનાવવા પર ભાર મૂકવામાં આવી રહ્યો છે. જેના કારણે ભારતની સરહદોની સુરક્ષામાં વધારો થયો છે. રક્ષા મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર નાણાકીય વર્ષ એટલે કે 2022-23માં લગભગ 16 હજાર કરોડ રૂપિયાની ડિફેન્સ એક્સપોર્ટ કરવામાં આવી છે. જે પાછલા નાણાકીય વર્ષ કરતા 3000 કરોડ રૂપિયા વધારે છે. જ્યારે 2016-17ની સરખામણીએ 10 ગણો વધારે છે.
ભારત હાલમાં ૮૫ થી વધુ દેશોમાં સંરક્ષણ ઉત્પાદનોની નિકાસ કરી રહ્યું છે. ભારતે દુનિયાને દેખાડી દીધું છે કે તેની ડિઝાઇન, ટેકનોલોજી અને વિકાસ પદ્ધતિ કેટલી અદ્ભુત છે. હાલ દેશની 100થી વધુ કંપનીઓ અન્ય દેશોમાં ડિફેન્સ પ્રોડક્ટની નિકાસ કરી રહી છે. જેમાં હથિયારોથી લઈને એરક્રાફ્ટ, મિસાઈલથી લઈને રોકેટ લોન્ચર સામેલ છે.
જે ચીજવસ્તુઓની નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે તેમાં ડોર્નિયર-228 એરક્રાફ્ટ, 155 એમએમ એટીએજી, બ્રહ્મોસ મિસાઇલ્સ, આકાશ મિસાઇલ સિસ્ટમ, રડાર, સિમ્યુલેટર, લેન્ડમાઇન પ્રોટેક્શન વ્હિકલ્સ, બખ્તરબંધ વાહનો, પિનાકા રોકેટ અને લોન્ચર્સ, શસ્ત્રો, થર્મલ ઇમેજર્સ, બોડી આર્મર, એવિઓનિક્સ અને ઘણા નાના શસ્ત્રો અને ઉપકરણોનો સમાવેશ થાય છે.
ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ મિલિટરી અફેર્સની પાંચમી પોઝિટિવ ડિમિનેશન લિસ્ટ (પીઆઈએલ)માં આવી 98 વસ્તુઓનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે, જેની નિકાસ કરવામાં આવી રહી છે. તેમાં એચસીએસ, સેન્સર્સ, વેપન્સ અને દારૂગોળો પણ સામેલ છે. આ બધું સંપૂર્ણ રીતે દેશમાં બનાવવામાં આવી રહ્યું છે. પ્રથમ પીઆઈએલ સૂચિમાં ૪૧૧ લશ્કરી ઉત્પાદનો હતા. પરંતુ બાદમાં તે વધીને 4666 થઈ ગઈ.
ચાલુ નાણાકીય વર્ષ 2022-23માં ડિફેન્સ કેપિટલ પ્રોક્યોરમેન્ટ બજેટમાં સ્વદેશી હિસ્સો 68 ટકા હતો. આગામી વખતે તેને વધારીને 75 ટકા કરવામાં આવ્યો છે. રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે એરો ઇન્ડિયા શો દરમિયાન આ અંગે ખુલાસો કર્યો હતો. આ કાર્યક્રમ અંતર્ગત ભારતની સૌથી મોટી હેલિકોપ્ટર ફેક્ટરી ખોલવામાં આવી હતી. ત્યાં લાઇટ યુટિલિટી હેલિકોપ્ટર બનાવવામાં આવી રહ્યા છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ નવેમ્બરમાં તેજસ ટ્વીન સીટર ફાઇટર જેટ ઉડાવ્યું હતું. આ પહેલી વાર હતું જ્યારે દેશના વડા પ્રધાને ફાઇટર જેટમાં ઉડાન ભરી હતી. આ પછી પીએમ મોદી તેજસની પ્રોડક્શન ફેસિલિટીમાં પણ ગયા હતા. તેમણે ત્યાં તેની રચનાની પ્રક્રિયા પણ જોઈ. આ સિવાય ભારતીય વાયુસેનાના સી-295ના નવા ટ્રાન્સપોર્ટ એરક્રાફ્ટનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો.
